De tamme rat als huisdier

Vaak wordt de tamme rat als een bijzonder huisdier gezien. Veel mensen zijn bekend met hamsters en cavia’s als huisdier, maar een rat is toch wat eigenaardig. Toch zijn liefhebbers dol op dit bijzondere huisdier en dit is niet voor niets. Het zijn leuke interactieve beestjes die, mits tam, dol zijn op aandacht van hun baasje en graag uit de kooi genomen worden.

Allereerst is het belangrijk om te weten dat ratten van nature sociale dieren zijn en altijd met soortgenoten gehouden moeten worden. Zonder gezelschap van een soortgenoot zullen ze wegkwijnen of juist erg veel aandacht vragen, omdat ze zich zo eenzaam voelen. Extra veel aandacht geven vervangt niet de aanwezigheid van een soortgenootje, dus hou ratten altijd met 2 of meer!

 

Ratten zijn handzamer dan veel andere kleine knagers door hun wat grotere formaat, ze worden namelijk zo’n 20-29 cm lang (exclusief staart) en gemiddeld zo’n 200-700 gram zwaar (afhankelijk van geslacht en bouw). De staart is ongeveer net zo lang als hun lichaam en dun behaard.

In vergelijking met andere knagers zijn ratten ook relatief makkelijk handtam te maken, een goede fokker of opvang zal de ratten ook socialiseren en handtam maken voor het uitplaatsen. Dit maakt ratten ook ideale huisdieren voor (wat oudere) kinderen, uiteraard wel onder begeleiding van de ouders. 

Ratten zijn erg intelligente dieren en graag in de weer in en uit hun kooi. Je kunt ze met de juiste motivatie zelfs hun naam en trucjes leren! Van nature zijn ratten schemerdieren, maar ze passen zich vaak al snel aan aan het ritme van hun baasjes.

Helaas worden ratten niet heel erg oud, de gemiddelde levensverwachting is zo’n 2 jaar. Er zijn natuurlijk ratten die veel ouder (of jonger) worden dan dat, maar zelden worden ze 3 jaar of ouder. Ze zijn gevoelig voor verschillende ziektes, dus je hebt wel kans eens met je rat naar de dierenarts te moeten.

Interesse in tamme ratten als huisdier? Lees vooral de rest van deze website door om meer te leren over deze leuke huisdieren en hun verzorging!

Waar komt de tamme rat vandaan?

De tamme rat die wij als huisdier kennen stamt af van de wilde bruine rat (Rattus norvegicus). Deze soort komt oorspronkelijk uit Azië en heeft zich vanaf de Middeleeuwen langzaam over Europa en de rest van de wereld verspreid. Zoals je waarschijnlijk wel weet planten ratten zich enorm snel voort, dus al snel kreeg men last van rattenplagen. Daarom begon men al snel met het verdelgen van wilde ratten, vaak met behulp van honden die hier speciaal voor gefokt werden (“ratters”).

Het rattenvangen werd een populaire sport en op een gegeven moment begon men ratten hiervoor te fokken. Af en toe doken er bijzonder gekleurde ratten op in deze fokpopulaties, welke als huisdier werden gehouden. Zodoende is het houden van ratten als huisdier begonnen. Rond dezelfde tijd werden ratten ook gehouden en gefokt in laboratoria als proefdier. Onze tamme ratten stammen dus niet (per se) af van laboratoriumratten, maar van de wilde ratten van rattenvangers.

Tijdens het domesticatieproces zijn de ratten flink veranderd in gedrag en ook in uiterlijk. Tamme ratten zijn nieuwsgieriger en minder bang voor onbekende dingen, mensgericht en goed te hanteren. Ze komen in allerlei kleuren, patronen, en zelfs enkele vachtsoorten. Qua bouw zijn ze gelukkig heel natuurlijk gebleven. Overigens is het wel nog steeds mogelijk om wilde en tamme ratten met elkaar te kruisen, al wordt dit in de regel afgeraden.

Verspreiden tamme ratten ziektes?

Niet meer dan ieder andere diersoort die als huisdier wordt gehouden. Tamme ratten die nooit buiten los hebben gelopen zullen weinig tot geen risico vormen. Wilde ratten en tamme ratten die buiten gevonden zijn kunnen echter wel besmet zijn met leptospirose en de ziekte van Weil overdragen. Goede opvangen testen altijd ratten die buiten gevonden zijn en plaatsen ze in quarantaine.

Overigens was de wilde bruine rat ook niet de grote boosdoener bij het verspreiden van de pest. De pest werd waarschijnlijk overgedragen door slechte hygiëne en vlooien die meeliften met allerlei dieren, waaronder het neefje van de bruine rat: de zwarte rat. De voorouder van onze tamme ratten kwam tijdens de pest nog niet veel in Europa voor. De pest komt in Europa al jaren niet meer voor, dus je kunt de ziekte zeker niet oplopen van een stel leuke huisdieren. 😉

Voor de aanschaf

Tamme ratten zijn enorm leuke huisdieren, maar er zijn wel een aantal dingen waar je goed over na moet denken voor je ratten als huisdier neemt. Naast alle leuke kanten van de tamme rat zitten er ook een aantal nadelen aan vast waar je op voorbereid moet zijn voor je er aan begint. Bovendien is het altijd een goed idee om goed na te denken voor je een nieuw huisdier aanschaft!

Denk zo eens aan het volgende:

• Ratten zijn sociale dieren en hoor je niet alleen te houden. Hou dus altijd 2, liefst 3 of meer ratten!
• Ze worden gemiddeld 2 jaar oud maar je hecht al snel aan ze, bereid je dus voor op het onvermijdelijke verlies. Hou hierbij ook rekening met bovenstaande: wat doe je als een rat overlijdt en er blijft een rat alleen over?
• Dierenartskosten kunnen hoog oplopen. Ratten zijn helaas gevoelig voor allerlei kwaaltjes. Gelukkig zijn ze vaak goed te behandelen, mits je dierenarts kennis heeft van ratten. Dit moet je er wel voor over hebben!
• Ratten zijn erg geschikte huisdieren voor kinderen, maar als ouder/voogd ben je altijd eindverantwoordelijke voor de verzorging van de dieren! Begin niet aan ratten als je als ouder/voogd deze verantwoording niet wilt nemen.
• Ratten zijn zo leuk omdat ze graag aandacht krijgen, maar dit betekent dus ook dat je hier tijd voor vrij moet maken.
• Sommige mensen zijn of worden allergisch voor ratten, zoek dus eerst uit of jij of je familieleden niet al allergisch zijn. En als je later allergisch blijkt of wordt: wat dan?
• Ratten zijn knaagdieren en ook nog eens erg nieuwsgierig en behendig. Vrijwel iedere rattenliefhebber heeft verhalen over dingen die door de ratten in een onbewaakt moment gesloopt zijn.
• Een vakantieadres of -oppas vinden voor de ratten kan lastig zijn, aangezien niet iedereen zo dol is op deze diertjes.
• Je zult ook wel eens nare reacties krijgen, bijvoorbeeld van familie die er heilig van overtuigd is dat de kooi stinkt, ook al heb je net schoon gemaakt.
• Er zit meer werk in het houden van ratten dan in veel andere kleine huisdieren, zoals de kooi regelmatig schoonmaken, elke dag eten en drinken, vaker stofzuigen vanwege dingen die uit te kooi vallen, etc.

Denk dus goed na of je bereid bent om je ratten het beste te geven voor hun volledige levensduur. Het gebeurd helaas regelmatig dat mensen afstand doen van hun ratten omdat ze er op uitgekeken zijn, het toch te veel werk kost, men allergisch blijkt, etc. In de juiste liefdevolle handen zijn ratten wel echt huisdieren die je nooit zult vergeten!